Dziewicza przyroda, krystalicznie czyste wody, różnorodność fauny i flory, bogata kultura i tradycja oraz gościnność mieszkańców Borów Tucholskich to niezaprzeczalne atuty tego zakątka Polski. Bory to największy kompleks leśny w kraju, wpisany na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO. Z uwagi na duże skupiska jezior, sztucznych zbiorników wodnych i rzek, Bory Tucholskie są rajem dla wędkarzy i wielbicieli sportów wodnych. To również wymarzone miejsce dla amatorów wycieczek pieszych i rowerowych.

Na terenie Borów Tucholskich wyznaczono dwa parki krajobrazowe: Tucholski Park Krajobrazowy oraz Wdecki Park Krajobrazowy.

Wschodnia część Borów Tucholskich, a zwłaszcza tereny w środkowym biegu rzeki Wdy, od dawna urzekały niepowtarzalnością krajobrazu. Ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a także walory krajobrazowe w 1993 r., w celu zachowania w warunkach zrównoważonego rozwoju i popularyzacji tych wartości, utworzono Wdecki Park Krajobrazowy.

Ważnym elementem krajobrazu Parku obok rzeźby terenu i szaty roślinnej są wody powierzchniowe. Obfitość rzek i jezior to prawdziwy raj dla flory i fauny. Obok pospolitych gatunków ryb w czystych wodach Wdy żyje pstrąg potokowy i rzadko spotykany lipień. Można tu spotkać okazałe szczupaki, sumy oraz troć jeziorową.

Lasy zajmują około 60% powierzchni Parku. Są to w zdecydowanej większości zbiorowiska boru świeżego, z przewagą sosny zwyczajnej. Na szczególną uwagę wśród rozległych borów sosnowych zasługują zbiorowiska grądów z naturalnym znanym już w XIX wieku stanowiskiem jarzębu brekinii. Na terenie Parku występuje wiele interesujących gatunków roślin. Pozostałościami szaty roślinnej schyłku okresu lodowcowego są spotykane na terenie Borów Tucholskich borówka bagienna, bagno zwyczajne i mącznica lekarska. Spotykamy również cenne i rzadkie gatunki roślin, np. trzy gatunki rosiczek (pośrednia, okrągłolistna i długolistna), storczyka plamistego, wawrzynka wilczełyko, lilię złotogłów, turzycę bagienną, orlika pospolitego, widłaka jałowcowatego, żurawinę błotną, cisa pospolitego.

Urozmaicone warunki sprzyjają występowaniu rzadkich, nawet w skali kraju, gatunków zwierząt.  Na terenie Parku żyje 13 gatunków płazów i 5 gatunków chronionych gadów. Tereny podmokłe są doskonałym siedliskiem dla awifauny - wśród 149 gatunków ptaków aż 113 objętych jest ochroną: bocian czarny, gągoł, bielik, kropiatka, biegus zmienny, kania ruda, zimorodek, błotniak stawowy, krogulec, nurogęś. Ponadto spośród 42 gatunków ssaków 16 objętych jest ochroną, m.in. bóbr europejski, wydra, ryjówka aksamitna, nocek rudy, borowiec wielki, gacek wielkouch.

W granicach Wdeckiego Parku Krajobrazowego utworzono 5 rezerwatów przyrody: leśny - Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego, faunistyczny - Miedzno, torfowiskowe - Jezioro Ciche oraz Dury i krajobrazowy - Jezioro Piaseczno.

Ciekawe terasy, malowniczo położone osady sprzyjają turystyce pieszej i rowerowej. Aby ułatwić te wędrówki, zostały utworzone liczne ścieżki dydaktyczne, a także szlaki turystyczne. Wda oraz zbiorniki zaporowe przyczyniają się do rozwoju sportów wodnych. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się spływy kajakowe. Bystry nurt i często kamieniste podłoże nadają Wdzie charakter rzeki górskiej, ceniony przez kajakarzy. Wybudowane w okresie międzywojennym dwie hydroelektrownie, spiętrzając Czarną Wodę utworzyły malownicze zbiorniki zaporowe: Zalew Żurski i Zalew Gródecki, podnosząc tym samym walory turystyczno-krajobrazowe terenu Ziemi Świeckiej.

Warto zobaczyć

Szlaki turystyczne

Ścieżki dydaktyczne

Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody